Matka Boża Nieustającej Pomocy

Głównym tematem Ikony jest Męka, Śmierć i Zmartwychwstanie Chrystusa. Anonimowy autor Ikony Nieustającej Pomocy chciał wyrazić trwogę Chrystusa, który kontemplując wizję czekającej Go męki, przedstawianej Mu przez aniołów trzymających narzędzia męki, traci w gwałtownym odruchu chwyta dłoń swojej Matki. W tej chwili garnie się do Niej jakby szukał duchowego wsparcia i pomocy.

Choć na Jego twarzy nie ma przerażenia, gesty ułożenia rąk i spadający z nóżki sandał świadczą o jakiejś trwodze Boga, który stał się Człowiekiem. O trwodze przed Męką, którą ostatni raz będzie przeżywać w Ogrójcu. Te elementy kompozycji uwydatniają rzeczywistość cierpienia i męki Chrystusa. Obraz podkreśla także Jego zwycięstwo nad cierpieniem i śmiercią, jak to wynika z obecności złotego tła ikony (symbol zmartwychwstania) i ze sposobu, w jaki aniołowie trzymają narzędzia męki. Prezentują je oni bardziej jako trofea zwycięstwa wzięte z Kalwarii w poranek zmartwychwstania, niż jako narzędzia śmierci.

Aniołowie to św. św. Michał (z lewej strony) i Gabriel (ze strony prawej). Nad tymi anielskimi postaciami widnieją ich podpisy. Archaniołowie są ubrani w zielony i czerwony płaszcz. Zielona barwa w sztuce ikonografii symbolizuje wegetację roślinną, żyzność, młodość; tym kolorem oznaczana są szaty męczenników, których krew żywi Kościół. Czerwień jest kolorem krwi, oznacza życie, siły witalne i piękno. Skrzydła aniołów symbolizują oderwanie od wszystkiego, co ziemskie. Są też nawiązaniem do roli aniołów jako posłańców Boga.

Archanioł Gabriel niesie krzyż i cztery gwoździe, narzędzia Męki Pańskiej. Św. Michał trzyma naczynie napełnione żółcią, którą żołnierze napoją Jezusa przybitego do krzyża. Niesie także gąbkę z trzciną i włócznię, która przeszyje bok Jezusa po śmierci.
Postać Matki Bożej opisana jest greckimi znakami oznaczającymi Marię, Matkę Boga. Głowę Bogurodzicy otacza nimb, zaś na huście widoczny jest ozdobny krzyż i ośmioramienna gwiazda. Prawdopodobnie elementy te zostały domalowane w późniejszym czasie. Gwiazda oznacza wieczne dziewictwo oraz akcentuje rolę Marii jako Gwiazdy, która prowadzi do Jezusa niczym gwiazda betlejemska Mędrców ze Wschodu. Oblicze Bogurodzicy jest smutne, ale nie kryje rozpaczy. Wzrok Maryi nie jest skierowany na Jezusa, ale do patrzącego na obraz. Na jej twarzy wyrysowuje się wiedza o cierpieniu czekającym Jezusa, ale i wielka ufność oraz bojaźń, jakimi darzy Ona Najwyższego Boga. Cierpienie, które ma dotknąć Jezusa, przepowiedział Maryi Symeon w czasie ofiarowania w świątyni. Nie omija ono nikogo. Ale nigdy nie będzie tak wielkie, jak Męka Odkupiciela i ból Tej, którą nowenna nazywa Współodkupicielka.

Jezus ubrany jest w zieloną tunikę, przepasaną ciemnopomarańczowym pasem i okrytą złotym płaszczem. Kolor zielony jest symbolem męczeństwa, którego krew żywi Kościół. Barwa pomarańczowo-czerwona oznacza żarliwość i oczyszczenie duchowe. Zaś złoto to oznaka świętości i tego, co Boskie i niezniszczalne. Jest też symbolem Nieba oraz przebywania w Królestwie Bożym. Głowa Jezusa otoczona jest złotą aureolą w którą wpisany jest krzyż. Z prawej strony widoczne są monogramy będące skrótem od imienia Isos Christos - Jezus Chrystus. Twarz Jezusa jest skierowana do Archanioła Gabriela niosącego Krzyż i gwoździe

Centralnym punktem Ikony jest spotkanie rąk Matki i Dzieciątka. Prawa ręka Maryi obejmuje Syna, podkreślając w ten sposób człowieczeństwo Chrystusa. Rzeczywistość Wcielenia uwydatniona jest także przez obnażoną stopę Dzieciątka oraz przez fakt jego przytulenia się do Matki, jakby w instynktownym poszukiwaniu ratunku. Maryja, w tym samym momencie, wskazuje swą dłonią na Syna Bożego, podkreślając w ten sposób jego Boską naturę. Jest Ona tu przedstawiona jako hodigitria, ta która prowadzi do Odkupiciela, do tego który jest "Drogą, Prawdą i Życiem". Ona jest naszą Pomocą, wstawiającą się za nami do swojego Syna, który z miłości do nas oddał swoje życie na krzyżu. Gwiazda nad czołem Maryi podkreśla tę Jej ważną rolę w planie naszego zbawienia jako Matki Boga i całej ludzkości.