Maryja - Ogród Niepokalany

Oto anioł wręcza młodej kobiecie lilie w ogrodzie pełnym polnych kwiatów. W oddali stoją chaty chłopskie. Widać lekkość, z jaką zbliżają się do siebie posłaniec i Niewiasta. Czuje się powiew wiatru i zapach łąki. Tak zwiastowanie NMP wyobraził sobie artysta na jednym ze współczesnych obrazów. Ogród i Maryja.

Pamiętamy wszyscy, że w Księdze Rodzaju Raj, jako miejsce idealne, został ukazany na wzór ogrodu. Raj był miejscem szczególnego błogosławieństwa Bożego.

W tradycji Kościoła Wschodniego i Zachodniego Matka Boża jest rozumiana jako Raj. Wspomniał o tym Efrem Syryjczyk w jednej z pieśni o Najświętszej Pannie: "Nietknięta pozostała Maryja w swym dziewictwie, jak nie uprawiana ziemia rajska. Z łona Jej wyrosło drzewo w miłości swej dające duszom życie".

W Pieśni nad pieśniami Oblubienica jest przyrównana do zamkniętego ogrodu. Oblubienica niedostępna jest nikomu prócz swego Oblubieńca (Pnp 4,12). Stąd m.in. w średniowieczu istniał żywy związek między ogrodem-Rajem a dziewictwem Maryi Panny, Niepokalanym Poczęciem.

W sztuce gotyku i renesansu Matka Boża często była pokazywana w kwitnącym ogrodzie, wśród kwiatów róży, a przecież Ona sama jest Różą, rosnącą w pięknie zadbanym ogrodzie.

W XIII w. wołano na cześć Matki Zbawiciela:

Witaj, która rozwiązałaś przekleństwo praojca Adama i pramatki Ewy. Witaj, ogrodzie duchowy kwiatu nieśmiertelności.

Witaj, źródło wytryskujące z Edenu, nawadniające ogród, to jest Kościół Boży i zastępy wiernych, dając początek czterem innym zawiasom, to jest czterem Ewangeliom nawadniającym świat; w nim Bóg zasadził wszelkie drzewo piękne do rozumnego oglądania, to jest świętych nauczycieli i męczenników, oraz pokarm smakowity dla duszy (por. Rdz 2,10nn).

Witaj, drzewo życia, zasadzone pośrodku ogrodu, z którego wierni pożywają owoce na odpuszczenie grzechów.

Witaj, bramo raju, która wprowadzasz wiernych, a odrzucasz niewiernych.

Witaj, rolo nie zasiana, która wydała życiodajne kłosy.

Witaj, bogata winnico, odroślu niosący wiele owoców, który zasadził Ojciec, nawodnił Duch Święty, a pięknie uprawił Syn; z wysoka nawołujesz rzesze wiernych; mieszasz swe wino w naczyniu i wszystkich pouczasz: "Prostaczek niech do mnie tu przyjdzie". Do tego, komu brak mądrości, mówiła: "Chodźcie, nasyćcie się moim chlebem, pijcie wino, które zmieszałam. Odrzućcie głupotę i żyjcie, chodźcie drogą rozwagi!" (Prz 9,4-6).

I można dodać jeszcze za anonimowym autorem z XIII w.:

Jak wspaniałym jesteś Rajem, Maryjo, przez Twe piękno i mądrość. W żadnym kraju na świecie nie ma ogrodu równego Tobie.

Różną postać mają współczesne ogrody i różną nadzieją przemawiają. Są ogrody z nadzieją na wieczność - cmentarze. Jeszcze w XV i XVI stuleciu nadzieje zmarłych na osiągnięcie szczęścia wiecznego były utrwalane na epitafiach w postaci rajskich ogrodów. Wiara w powroty, jak w wiosnę po zimie.

"I ciebie Bóg za kwiat poczytuje, i w tobie też znajduje upodobanie, jeśli dostrzega ozdobę uczciwego życia, wonność dobrej sławy oraz usiłowanie wysłużenia zapłaty w przyszłości" - pisał św. Bernard z Clairvaux.