Współodkupicielka

0 komentarzy · 16857 czytań ·

Znaczenie i sens prawdy o współpracy Maryi w dziele Odkupienia Chrystusa.

"Bóg jest miłością" (1 J 4,8). Dlatego stworzył nas na swój obraz i podobieństwo, przeznaczając nas do życia we wspólnocie z Nim i bliźnimi.

Jednak przez podstęp "ojca kłamstwa" (por. J 8,44; Rdz 3,1-5) wszedł chwast grzechu (por. Mt 13,25-26). Przestępstwo jednego ściągnęło przekleństwo na wszystkich ludzi (por. Rz 5,18). Utraciliśmy "raj" (por. Rdz 3,23), czyli stan harmonii, wspólnoty i radości, do którego byliśmy przeznaczeni. W Adamie "wszyscy zgrzeszyli i pozbawieni są chwały Bożej" (Rz 3,25). Wszyscy "są pod panowaniem grzechu" (Rz 3,9). "Żaden człowiek, nawet najświętszy, nie był w stanie wziąć na siebie grzechów wszystkich ludzi i ofiarować się za wszystkich" (KKK 616), aby nas wykupić z zaciągniętego "długu" (por. Kol 2,14). Mógł to uczynić tylko Chrystus, Syn Boży. Dlatego przez Wcielenie przyjął On "naturę ludzką, by dokonać w niej naszego zbawienia" (KKK 461). "Śmierć Chrystusa... wypełnia ostatecznie odkupienie ludzi przez Baranka, który gładzi grzech świata... i przywraca człowiekowi komunię z Bogiem" (KKK 613).

Krzyż jest jedyną ofiarą Chrystusa, jednak chce On włączyć do swojej ofiary odkupieńczej tych, którzy z niej korzystają (por. Mk 10,39; J 21,18n; Kol 1,24). "Spełnia się to w najwyższym stopniu w osobie Jego Matki, złączonej ściślej niż wszyscy inni z tajemnicą Jego odkupieńczego cierpienia" (KKK 618), gdyż Jej duszę przeniknął "miecz boleści" (por. Łk 2,35).

Dlatego "nie bez postanowienia Bożego stanęła pod krzyżem, najgłębiej ze swoim Jednorodzonym współcierpiała i z ofiarą Jego złączyła się matczynym duchem" (KKK 964).

Kwestia dodatkowa: Czynny udział Maryi w odkupieniu w teologii przedsoborowej.

Z licznych teologicznych koncepcji rozwiązania problemu udziału Maryi w Odkupieniu, warto przeanalizować trzy zasadnicze.

Jedna ze znanych propozycji była tzw. teoria odrębności Maryi w porównaniu z ludźmi. Zwolennicy tego poglądu uważali Matkę Bożą za szczególnie podobną do Chrystusa. Maryja na mocy Niepokalanego Poczęcia i Boskiego macierzyństwa jest tak ściśle związana z Chrystusem, że tworzy własny, odrębny porządek stworzenia i tym samym różni się od wszystkich pozostałych ludzi. W dziele Odkupienia obiektywnego dołączyła swój udział do zadośćuczynienia złożonego przez Chrystusa.

Teoria tzw. solidarności w Odkupieniu z Chrystusem utrzymywała, że Maryja współdziała przez swoją doskonałą łączność z Odkupicielem. Współcierpienie Maryi było z woli Bożej włączone jako część integralna, choć niekonstytutywna, w zbawczą ofiarę Chrystusa. W tak pojmowanym Odkupieniu Matka Najświętsza pełniła rolę najważniejszą, ale nie różniącą się co do swej istoty od roli pozostałych ludzi.

Według tzw. teorii receptywno-reprezentacyjnej Odkupienie wysłużone przez Chrystusa może i powinno być przyjęte przez ludzi. Maryja jako pierwsza z odkupionych w imieniu całej ludzkości przyjęła owoce Odkupienia.

Kwestia dodatkowa: Czynny udział Maryi w odkupieniu według teologii soborowej.

Soborowy dokument maryjny (rozdział VIII Lumen gentium) podkreśla świadomy i aktywny udział Maryi w Chrystusowym dziele Odkupienia. Od chwili dobrowolnego "fiat" przy Zwiastowaniu NMP była wewnętrznie zjednoczona z Synem. Zrozumiawszy wolę Ojca, zaczęła służyć tajemnicy zbawienia: "Oddała się całkowicie osobie i dziełu swego Syna, by dzięki łasce Bożej, pod zwierzchnictwem Syna i w zjednoczeniu z Nim, służyć tajemnicy Odkupienia" (KKK 494). Zjednoczenie to Maryja utrzymała aż do krzyża, współpracując ze swym Synem w dziele Odkupienia.

Tekst soborowy ani razu nie posługuje się tytułem "Współodkupicielka" (Corredemptrix), gdyż nie znalazł uzasadnienia tego tytułu ani w Piśmie Świętym ani w Tradycji. Wyłożył natomiast naukę o udziale Matki Najświętszej w zbawczym dziele Chrystusa.

W Piśmie Świętym są trzy podstawowe teksty, które nas uczą o współudziale Bogarodzicy w dziele Odkupienia: 1) Protoewangelia z Rdz 3,15; 2) "fiat" w czasie Zwiastowania; 3) osobisty udział Maryi w dramacie Męki Syna.

W Tradycji patrystycznej występuje pararela "Ewa - Maryja", w której zbawcza rola Maryi przeciwstawiona została zgubnej roli pierwszej rodzicielki rodzaju ludzkiego; Ewa współdziałała z Adamem na zgubę ludzkości, Maryja z Chrystusem dla jej zbawienia. Por. KKK 488n, 494; KK 56.

"Z woli Bożej w dziele dokonania ludzkiego zbawienia Najświętsza Dziewica Maryja była nierozerwalnie złączona z Chrystusem, tak że z Jezusa Chrystusa miłości i z Jego męki wewnętrznie złączonej z miłością i cierpieniem Jego Matki powstało nasze zbawienia" (Pius XII). Ona sama "jednoczyła się zawsze ze swoim Synem i współuczestniczyła w całkiem szczególny sposób w dziele zbawienia" (DE 20; DK 18; KK 56, 58).

Pogłębienie
1. W jakim sensie Maryję można nazwać Współodkupicielką?
W sensie współpracy w dziele zbawczym Chrystusa. Ona "poczynając, rodząc, karmiąc Chrystusa, ofiarowując Go w świątyni Ojcu i współcierpiąc z Synem swoim umierającym na krzyżu, w szczególny zaiste sposób współpracowała z dziełem Zbawiciela poprzez wiarę, nadzieję i miłość żarliwą dla odnowienia nadprzyrodzonego życia dusz ludzkich" (KK 61). Maryja współpracowała z Chrystusem Panem, działając jako osoba: ciałem, duszą, rozumem i wolą.

2. Co wynika dla nas z prawdy o współpracy Maryi z dziełem Zbawiciela?
Każdy ochrzczony jest w jakimś stopniu "współodkupicielem", czyli ze swej strony "dopełnia braków udręk Chrystusa" (por. Kol 1,24) w takim stopniu, w jakim uczestniczy w misji Chrystusa swoim ciałem, duszą, rozumem i wolą.

3. Jakie praktyczne wnioski wypływają z tej prawdy?
Ogromne zrozumienie sensu cierpienia.
Wszystko, cokolwiek chrześcijanin robi ze względu na misje Chrystusa nabiera sensu odkupieńczego, "dla dobra Jego Ciała, którym jest Kościół" (Kol 1,24). Podejmowane wysiłki (trud, cierpienie, poświęcenie, oddanie) w kierunku zbawienia wszystkich ludzi, włączają chrześcijanina w odkupieńczą ofiarę Chrystusa.

Share: Facebook Google Yahoo Twitter Delicious