Matka Miłosierdzia

Obraz Matki Bożej Ostrobramskiej namalowany przez nieznanego malarza, prawdopodobnie w XVII wieku i zawieszony został przez biskupa wileńskiego Wojciecha Tabora (zm. 1507)

Wizerunek przedstawia Maryję (bez Dzieciątka Jezus) z głową lekko pochyloną w prawo, ze skrzyżowanymi na piersiach dłońmi i spuszczonymi oczami. Głowę Maryi otacza czterdzieści promieni.

W 1927 roku zamontowano na specjalnej ramie sukienkę. Obraz posiada dwie korony. Pierwsza pochodzi z końca XVII wieku, druga zaś, podtrzymywana przez dwa aniołki z połowy XVIII wieku.

Jedna dla Królowej Niebios, druga dla Królowej Polski oraz wotum w kształcie półksiężyca. Obraz Matki Bożej Ostrobramskiej znajduje się w specjalnie wybudowanej kaplicy w górnej części bramy. Pierwotna drewniana kaplica, wzniesiona przez karmelitów w 1671 r. spłonęła w roku 1715.

Z czasem miejsce to stało się miejscem modlitwy do Maryi. Kult Matki Miłosierdzia z Ostrej Bramy sięga drugiej połowy XVII w. i wiąże się z obroną murów miasta. Zgodnie ze zwyczajem na bramie umieszczano obrazy - po stronie zewnętrznej Pana Jezusa, a od strony miasta Matki Bożej.

Szczególny rozwój czci do Matki Miłosierdzia nastąpił po rozbiorach Polski. Ostra Brama wiąże się również w istotny sposób z kultem Miłosierdzia Bożego.

Obraz Miłosierdzia Bożego został namalowany w Wilnie i wystawiony publicznie właśnie w Ostrej Bramie (26-28 kwietnia 1935 r.).

W uroczystościach uczestniczyła siostra Faustyna, a kazanie o Bożym miłosierdziu wygłosił ks. Michał Sopoćko. Tu też św. Faustyna miała wizję triumfu obrazu Miłosierdzia Bożego. Siostra Faustyna żyła w Zgromadzeniu Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia.

Kultowi Maryi towarzyszyły też cudowne wydarzenia. W 1702 roku ciężkie drzwi bramy opadając niespodziewanie zabiły szwedzkich żołnierzy, którzy nie oddali należnej czci Matce Bożej.

W 1706 roku podczas pożaru Wilna mieszkańcy widzieli, jak Maryja osłaniała swym blaskiem kościół i klasztor przed ogniem.

W 1707 roku tonący podczas przeprawy przez rzekę Grzegorz Leśniewski został przez Maryję cudownie uratowany.

W 1708 roku jeden z żołnierzy rosyjskich, próbujący ukraść srebrną szatę z obrazu został rzucony o mur i zginął.

13 marca 1744 roku Józef Porzecki przechylił się podczas nabierania wody ze studni i wpadając do niej, zawołał: "Najświętsza Panno Ostrobramska, ratuj!". Cudownie wyszedł z niej bez niczyjej pomocy. To tylko niektóre z dowodów opieki Matki Bożej Miłosierdzia.

Od 1735 r. zaczęto obchodzić w listopadzie święto Opieki Matki Najświętszej. W 1828 r. na frontonie kaplicy umieszczono napis: Matko Miłosierdzia - pod Twoją obronę uciekamy się.

Wskutek nakazu władz zaborczych nadano mu formę łacińską: Mater Misericordiae - sub Tuum praesidium confugimus!

Po upadku powstania styczniowego generał gubernator Murawie zamierzał zamknąć kaplicę i zabrać obraz do cerkwi. Planów swoich nie zdążył przeprowadzić, został nagle z Wilna odwołany.

Pomimo nieprzychylnego stosunku carskich zarządców obraz otaczany był wzrastającą stale czcią wiernych.

2 lipca 1927 r. kard. Aleksander Kakowski dokonał koronacji obrazu Matki Bożej Ostrobramskiejw obecności kard. Augusta Hlonda, Prymasa Polski, dwudziestu ośmiu biskupów, ok. pięciuset kapłanów, wielkiej liczby wspólnot zakonnych, a także dostojników świeckich, do których należeli prezydent Rzeczypospolitej Ignacy Mościcki, marszałek Józef Piłsudski, ministrowie, przedstawiciele wojska.

Przybyły też delegacje wszystkich polskich diecezji oraz liczni wierni.

W 1993 roku modlił się w kaplicy w Ostrej Bramie Jan Paweł II. Ofiarował wtedy Matce Bożej Miłosierdzia złotą różę. Kult Matki Bożej Ostrobramskiej jest ciągle żywy i obecny nie tylko na terenie Litwy czy Polski ale także w sąsiednich krajach. Nazywana jest też Stella Orientis.

O Maryi pisał też Adam Mickiewicz:

Panno święta, co Jasnej bronisz Częstochowy I w Ostrej świecisz Bramie! Ty, co gród zamkowy Nowogródzki ochraniasz z jego wiernym ludem! Jak mnie dziecko do zdrowia powróciłaś cudem, (Gdy od płaczącej matki pod Twoją opiekę Ofiarowany, martwą podniosłem powiekę I zaraz mogłem pieszo do Twych świątyń progu Iść za wrócone życie podziękować Bogu).