Maryja a Eucharystia

Pragnę rozważyć dzisiaj życie Maryi w kontekście Eucharystii. Podobnie jak w życiu Matki Bożej można widzieć przede wszystkim trzy główne etapy: Nazaret - Golgota - Wieczernik, tak też druga część Mszy świętej zawiera trzy główne etapy: Przygotowanie darów - Przeistoczenie - Komunia Święta. W Eucharystii powołanie Maryi i nasze powołanie łączą się ze sobą...

1. Przygotowanie darów - Nazaret

Gdy podczas Eucharystii ministranci przynoszą do ołtarza kielich, ksiądz bierze go i zaraz potem oczyszcza chusteczką - puryfikaterzem. Chociaż kielich zazwyczaj jest czysty, bo został wypuryfikowany już wcześniej, to jednak, zanim zacznie się nowe przygotowywanie darów, kapłan chociażby symbolicznie oczyszcza go z najmniejszego nawet pyłku. Ten moment oczyszczenia jest bardzo ważny. Dopiero po nim ksiądz wlewa do już całkowicie czystego kielicha wino, dodając symboliczną kropelkę wody. W taki sposób przygotowuje nowy dar.

Coś podobnego widzimy też w życiu Maryi: Pan Bóg od samego początku oczyścił Ją jakby kielich. Ten szczególny dar Jej czystości nazywamy Niepokalanym Poczęciem. Maryja została stworzona jako Niepokalana: Pan Bóg nie pozwolił, by w Niej, na Jej duszy był chociażby najmniejszy "pyłek"! Miała być całkowicie czysta, zanim zaczęło się Jej "przygotowanie darów".

Gdy kielich jest już oczyszczony, kapłan bierze wino. Może ono być bardzo różnej jakości i mieć różnoraki smak: cierpki, kwaśny, czasami też słodki... Pan Jezus jest cierpliwy: przyjmuje każde wino. Także tutaj widzę podobieństwo z życiem Maryi: Ona, która była całkowicie czysta, w Nazarecie mogła w pełni przyjąć plany Pana Boga. Sama inaczej wyobrażała sobie własne życie, ale Pan Bóg po prostu "wlał" w Nią swoje "wino": swoje wymagania, swoją Wolę - i Ona była na to całkowicie gotowa. Pytała jeszcze anioła, ale gdy usłyszała jego odpowiedź, już nie miała wątpliwości: Oto ja służebnica Pańska (Łk 1,38).

Jak kielich jest otwarty do góry, dla Boga, tak Maryja jest takim "żywym kielichem" - czystym, otwartym i gotowym na wszystko. Przeżywa swoje przygotowanie darów, a potem dziękczynienie za nie i oddanie się Panu Bogu: Oto ja służebnica Pańska.

Ten moment jest bardzo ważny także w naszym życiu na wzór Maryi. Zanim pójdziemy na Mszę Świętą, mamy się oczyścić. Nasze podstawowe oczyszczenie dokonuje się przez chrzest; później odnawiamy łaskę tego sakramentu przez dobrą spowiedź, która oczyszcza nas z ostatnich "pyłków". Także na początku Mszy Świętej jest jeszcze moment oczyszczenia, który nazywa się aktem pokutnym (Panie, zmiłuj się nad nami..., Spowiadam się Bogu... albo odpowiedni śpiew lub jakaś inna modlitwa liturgiczna, na przykład psalmy). Dopiero potem wchodzimy w Eucharystię - aby na nowo przyjąć Wolę Bożą przez Słowo Boże, przez otwartość na to, co Pan Bóg chce nam dać, co chce zdziałać w naszym życiu, podobnie jak w życiu Maryi. On czeka na to, byśmy byli gotowi przyjąć wszelkie rodzaje wina: nie tylko słodkie, ale też cierpkie, kwaśne... -- nie wiadomo, co Bóg tym razem, dzisiaj będzie chciał wlać do naszego "kielicha".

2. Przeistoczenie - Golgota

Następny krok w liturgii Mszy Świętej to przeistoczenie, Modlitwa Eucharystyczna. Kapłan bierze złożone dary, modli się nad nimi - i chleb staje się Ciałem Chrystusa, a wino Jego Krwią.

W życiu Maryi najbardziej podobny moment widzimy na Golgocie, gdy stała pod Krzyżem Syna. Na krzyżu misyjnym, który noszą siostry Misjonarki Krwi Chrystusa, Maryja jest przedstawiona bardzo blisko Ukrzyżowanego Jezusa, z kielichem w rękach. Historycznie na to patrząc, na pewno nie miała żadnego naczynia. Jest to symbol, który tłumaczy Jej życie, Jej postawę. Maryja na Golgocie sama była jakby żywym kielichem, który stoi pod Krzyżem i przyjmuje Krew Chrystusa - przez to, że nadal kocha, nadal ma prawdziwą nadzieję, zaufanie, pewność serca, że będzie dobrze... Dlatego stoi i wierzy dalej, ufa dalej, kocha dalej. Tak w Jej sercu dokonuje się przeistoczenie "wina", które było w tym momencie bardzo cierpkie, bardzo nieprzyjemne, bolesne. To, co się działo na Golgocie, wcale nie było czymś uroczystym. Po ludzku patrząc, było to bardzo straszne - najgorsze, co mogło się zdarzyć! Ale Maryja przyjęła to i kochała dalej - i to zmieniło wszystko.

Kielich Maryi był wypełniany nie dopiero na Golgocie, ale przez całe życie. Ile przeżyła w Betlejem, podczas ucieczki do Egiptu, ile cierpiała z powodu Syna, aż nareszcie był dorosły...! I potem dopiero zaczęło się jeszcze raz, gdy Jezus wyszedł z domu. Jego droga do Jeruzalem, na Golgotę... - wszystko to Maryja przeżyła bardzo głęboko. Cały czas na nowo przyjmowała kropelki goryczy, była wypełniona tym cierpkim winem po brzegi, ale została przemieniona pod Krzyżem. Tam był Jej moment przeistoczenia: konsekracji życia, cierpienia, w większą miłość. To właśnie nazywa się też kapłaństwem Maryi, które jest kapłaństwem wszystkich ochrzczonych, kapłaństwem wspólnym całego ludu Bożego. Polega ono na tym, by razem z Maryją, w jedności z Nią być "żywym kielichem" pod własnym dzisiejszym Krzyżem. Przeżywamy różne momenty, zbieramy kropelki różnego "wina", ale możemy je poświęcić, konsekrować - przez to, że wierzymy, ufamy i kochamy jak Maryja, i to zmienia ich istotę.

Niestety, człowiek w swojej słabości nie zawsze reaguje na trudności tak jak Maryja pod Krzyżem. Nieraz zachowujemy się niedojrzale, brzydko. Czasami, jeżeli spotka nas jakaś krzywda, jakaś wielka niesprawiedliwość - narzekamy. W pewnym wierszu na ten temat jest powiedziane: "Narzekanie to modlenie się do diabła". Można obrazowo tłumaczyć to jeszcze inaczej: narzekanie to jakby dziurawienie kielicha. Co się dzieje, jeżeli ktoś zrobi w kielichu eucharystycznym dziurę? Wino wycieknie, kielich będzie pusty i przeistoczenie się nie dokona. Jeżeli jednak przynosilibyśmy pusty kielich, byłaby to obraza Pana Boga: udawalibyśmy, że coś ofiarujemy, a w rzeczywistości nie ma tam nic... Wyobraźcie sobie Mszę Świętą bez darów. Jeżeli ksiądz bierze pusty kielich, to nie ma Mszy Świętej! Muszą być dary - chociażby symboliczne.

To jest bardzo ważne także w naszym życiu. Jeżeli już jesteśmy wypełnieni różnymi "winami", kropelkami, to broń Boże nie zróbmy dziury, nie przewróćmy kielicha, nie straćmy, nie rozlejmy wina - bo jest nam potrzebne do przeistoczenia i ofiarowania! Jeżeli ksiądz bierze kielich i zaraz po przeistoczeniu go podnosi, to nie tylko po to, aby wszyscy widzieli. Chodzi też o coś więcej - chodzi o gest ofiary. Ma być widoczne, że chcemy podarować coś Panu Bogu. (Dlatego, odprawiając Mszę Świętą, lubię podnosić kielich wysoko do góry, chociaż wystarczyłoby unieść go tylko na tyle, by każdy widział).

Kielich naszej goryczy, który przeszedł przez przeistoczenie, staje się czymś innym. Jest w nim już nie cierpkie wino, ale Krew Chrystusa. Tak samo w naszym sercu, jak w sercu Maryi, dokonuje się konsekracja...

3. Komunia Święta - Wieczernik

I jeszcze jeden krok dalej: Maryja pomiędzy Apostołami w Wieczerniku. Można wyobrazić sobie, co przeżyła! Pismo Święte nie mówi o tym, czy Jezus odwiedził Ją po Zmartwychwstaniu. Pewne pobożne rozważania przypuszczają, że gdy zmartwychwstał, poszedł najpierw do Niej. Różnie można to sobie wyobrażać, ale na pewno nie było Jej łatwo. Nie miała dużo czasu dla siebie, przebywając w domu świętego Jana, pomiędzy Apostołami, wśród całego grona pierwszych chrześcijan. Miała co robić w tej rodzinie i to nie tylko od strony praktycznej (bo też trzeba było coś ugotować) - chyba poświęcała jeszcze więcej czasu, by podtrzymać na duchu uczniów Jezusa. To czasami jeszcze większa praca, większy wysiłek - podnosić ludzi na duchu, żeby nie stracili wiary, nie uciekli.

Wyobrażam sobie, że samo trwanie Maryi pomiędzy pierwszymi chrześcijanami nie było łatwe. Musiała naprawdę dawać z siebie wszystko. Łatwiej byłoby dla Niej, gdyby mogła wycofać się gdzieś do Betanii, do Marty i Marii albo do Nazaretu, do krewnych, u których można byłoby odpocząć, jeszcze raz przecierpieć, przemodlić to wszystko, "pozbierać się" - i na razie nikogo nie widzieć, z nikim nie rozmawiać. A jednak nie zastrzegła sobie na to czasu, "nie wzięła urlopu". Musiała i chciała wytrzymać tam, gdzie było Jej w tej chwili najtrudniej: z Apostołami. I znowu była, obrazowo mówiąc kielichem, wypełnionym już nie winem, ale Krwią Chrystusa. Miała w sercu cierpienie, przemienione w większą miłość, którą cały czas rozdawała. Była to Jej żywa Komunia Święta, udzielana wszystkim. Każdy, kogo spotykała, mógł "przyjąć łyk" tej miłości - obecnej w Niej Krwi Chrystusa. Przez to przeistoczenie stała się innym człowiekiem, stała się wypełnionym i przemienionym kielichem i każdy mógł zaczerpnąć z Niej miłości Bożej, nowego, prawdziwego życia. To jest dar Komunii Świętej: kielich, który jest rozdawany.

W naszym Domu Misyjnym mamy piękny zwyczaj, by z reguły udzielać Komunii Świętej pod dwoma postaciami. Przez zanurzenie Świętej Hostii w kielichu wszyscy otrzymują liturgicznie przynajmniej kropelkę Krwi Chrystusa. Jest to symboliczny, a jednak bardzo wymowny znak: każdy przyjmuje z kielicha miłość Bożą, która stała się dotykalna w Krwi Chrystusa...

Również my, jeżeli wytrzymamy pod naszym krzyżem życiowym i przeżyjemy przeistoczenie, stajemy się kielichem i każdy, kogo spotykamy, z kim rozmawiamy albo do kogo może tylko się uśmiechamy (albo nawet tego nie robimy, tylko jesteśmy obecni) - każdy przyjmuje do własnego serca kropelkę miłości Bożej, bo nasza miłość i nasze cierpienie przemieniły się w miłość Boga. W ten sposób stajemy się kielichem Komunii Świętej tak jak Maryja. Ona nie głosiła homilii, w ogóle nie mówiła dużo, ale jestem przekonany, że sama Jej obecność była ciągłą Komunią Świętą dla wszystkich. Przyjęli od Niej nie tylko trochę pomocy - przyjęli przez Nią Krew Bożą, miłość Bożą, pokój Boży, piękno Boże...

Już zrozumieliście, jak to ma być u nas, jak mamy żyć Eucharystią po Eucharystii. Żyjąc Maryją, żyjemy Eucharystią. Życie maryjne to życie eucharystyczne - i życie eucharystyczne to życie maryjne.

Główne stacje w życiu Maryi są więc jednocześnie głównymi "stacjami" Eucharystii i naszego życia: pierwsze "Tak" w Nazarecie (Oto ja służebnica Pańska), drugie "Tak" na Golgocie (wypowiedziane po cichu, stojąc pod Krzyżem, ale stojąc z miłością, z wiarą, ufając dalej) i trzecie "Tak" w Wieczerniku (służąc przez modlitwę i pracę w gronie powstającego Kościoła, pomiędzy Apostołami).

Te główne etapy obejmują życie Maryi, ale w gruncie rzeczy można też widzieć je w naszym życiu. Zawsze jesteśmy kielichem na nowo się otwierającym, na nowo potrzebującym oczyszczenia i wypełnianym różnymi "winami". Na nowo też czeka nas przeistoczenie - bo nie wolno podarować Panu Bogu samego tylko wina: tego nie potrzebuje! On potrzebuje naszej miłości. To wino ma przemieniać się w naszą miłość. To jedyny dar, który podoba się Panu Bogu. I na nowo czeka nas rozdawanie tych darów wszystkim. To znaczy - odprawiać codziennie własną Mszę Świętą tak jak Maryja. Każdy z nas jest do tego powołany. Nie jest to związane ze szczególnym ojcostwem w kapłaństwie sakramentalnym - chodzi o kapłaństwo maryjne, które jest ogólne i dotyczy wszystkich ochrzczonych. Przychodzimy na Eucharystię do kościoła, aby o tym nie zapomnieć, aby umacniać się do tego, aby pogłębiać nasze osobiste kapłaństwo, aby być w stanie razem z Maryją naprawdę przeżyć naszą Eucharystię.

To jest aktualne również dla kapłanów. Kapłan podczas Mszy Świętej, w kościele służy poprzez sakramenty, ale przed Eucharystią i po niej tak samo jak inni ma odprawiać swoją Mszę Świętą na wzór Maryi. Wtedy dopiero jego służba sakramentalna jest pełna.

Gdy pierwszy raz odkryłem to wszystko, było dla mnie czymś fascynującym widzieć, że temat maryjny jest tematem eucharystycznym, że trzeba zjednoczyć się z Maryją, aby w pełni wziąć udział w Komunii Świętej, i że razem z Maryją i przez Nią można stać się żywą Eucharystią.